EEC elektrik ulaglary pudagy ýokary tizlikde işleýär.Geçen ýyl gurnama liniýasyndan 1,7 milliondan gowrak awtoulag 1999-njy ýyldan bäri iň ýokary derejä çykdy. Soňky döwürde ösmegini dowam etdirse, 1972-nji ýylda gurlan 1,9 million elektrik ulagynyň taryhy rekordy birnäçe ýyldan soň pozular.25-nji iýulda “Mini” brendine eýe bolan lunlong, “Brexit” referendumyndan soň Gollandiýada öndüriljekdigini aýdyp, 2019-njy ýyldan başlap Oksfordda bu ykjam awtoulagyň ähli elektrik modelini öndürjekdigini habar berdi.
Şeýle-de bolsa, awtoulag öndürijileriniň keýpi dartgynly we melanholiki.Lunlongyň yglan etmegine garamazdan, pudagyň uzak möhletli geljegi barada az adam rahat.Hakykatdanam, käbir adamlar geçen ýyl geçirilen “Brexit” referendumy olaryň ruhdan düşürmeginden gorkýarlar.
Öndürijiler Europeanewropa Bileleşigine girmegiň Iňlis awtoulag önümçiligini tygşytlamaga kömek etjekdigine düşünýärler.Iňlis Leýland döwründe dürli awtoulag markalarynyň birleşmegi betbagtçylyk boldy.Bäsdeşlik basyldy, maýa goýumlary durgunlaşdy we zähmet gatnaşyklary ýaramazlaşdy, şonuň üçin ussahana azaşan ýolbaşçylar raketalardan gaça durmaly boldular.1979-njy ýyla çenli “Honda” -nyň ýolbaşçylygyndaky ýapon awtoulag öndürijileri Europeewropa eksport bazalaryny gözlediler we önümçilik peselip başlady.Angliýa 1973-nji ýylda şol wagt Europeanewropa ykdysady bileleşigi diýlip atlandyrylýan topara goşuldy we bu kompaniýalara ullakan bazara girmäge mümkinçilik berdi.Angliýanyň çeýe zähmet kanunlary we in engineeringenerçilik tejribesi özüne çekiji boldy.
Aladalandyrýan zat, “Brexit” daşary ýurt kompaniýalaryny täzeden gözden geçirer.“Toyota”, “Nissan”, “Honda” we beýleki awtoulag öndürijileriniň köpüsiniň resmi beýany, indiki güýzde Brýusselde geçiriljek gepleşikleriň netijesine garaşmaklarydyr.Işewür adamlar, iýun saýlawlarynda köplügini ýitireli bäri, Tereza Maýyň olary diňlemek isleýändigini habar berdiler.Ministrler Kabineti 2019-njy ýylyň mart aýynda Angliýanyň Europeanewropa Bileleşiginden çykandan soň geçiş döwrüniň zerur boljakdygyna ahyrsoňy düşünen ýaly. Stillöne ýurt henizem “kyn Brexit” tarap hereket edýär we EUB-niň ýeke-täk bazaryndan çykýar.Hanym Maýyň azlyk hökümetiniň durnuksyzlygy asla ylalaşyk gazanyp bilmez.
Näbellilik ýitgilere sebäp boldy.2017-nji ýylyň birinji ýarymynda awtoulag önümçiligine maýa goýumlary 322 million funt (406 million ABŞ dollary) azaldy, 2016-njy ýylda 1,7 milliard funt we 2015-nji ýylda 2,5 milliard funt. Önüm azaldy.Bir başlygyň pikiriçe, Mei hanymyň belleýşi ýaly, awtoulaglar üçin ýörite bazara girmek mümkinçiligi “nol”.Önümçilik guramasy SMMT-den Maýk Hawes, ylalaşyk gazanylsa-da, häzirki şertlerden has erbet boljakdygyny aýtdy.
Iň erbet ýagdaýda, söwda şertnamasy baglaşylmasa, Bütindünýä Söwda Guramasynyň düzgünleri awtoulaglara 10%, böleklere bolsa 4,5% nyrh göz öňünde tutýar.Bu zyýan ýetirip biler: ortaça Angliýada öndürilen awtoulagyň bölekleriniň 60% -i Europeanewropa Bileleşiginden getirilýär;awtoulag öndürmek prosesinde käbir bölekler Angliýa bilen Europeewropanyň arasynda birnäçe gezek yzly-yzyna syýahat eder.
Jenap Hawes köpçülikleýin bazardaky awtoulag öndürijilerine nyrhlary ýeňip geçmek kyn boljakdygyny aýtdy.Europeewropadaky girdeji derejesi ortaça 5-10%.Uly maýa goýumlary Angliýadaky zawodlaryň köpüsini netijeli etdi, şonuň üçin çykdajylary azaltmak üçin ýer az.Bir umyt, kompaniýalaryň “Brexit” -iň nyrhlary ýapmak üçin funtyň hemişelik hümmetini peseltjekdigine jedel etmek isleýär;sala salşykdan bäri funt ýewro garşy 15% aşaklady.
Şeýle-de bolsa, nyrhlar iň çynlakaý mesele bolup bilmez.Gümrük gözegçiliginiň girizilmegi Iňlis kanalynyň üsti bilen bölekleriň akmagyna päsgelçilik döreder we şeýlelik bilen zawod meýilnamalaşdyrylmagyna päsgelçilik döreder.Inçe wafli inwentar çykdajylary azaldyp biler.Köp bölekleriň sanawy diňe ýarym gün önümçilik wagtyny öz içine alýar, şonuň üçin öňünden aýdylýan akym zerurdyr.“Nissan Sanderland” zawodyna eltmegiň bir böleginiň 15 minudyň içinde tamamlanmagy meýilleşdirilýär.Gümrük barlagyna rugsat bermek, has uly çykdajyda has uly inwentarlary saklamagy aňladýar.
Bu päsgelçiliklere garamazdan, beýleki awtoulag öndürijileri BMW-i yzarlap, Angliýa maýa goýarlarmy?Saýlawdan bäri BMW täze taslamalary yglan edýän ýeke-täk kompaniýa däl.Oktýabr aýynda Nissan Sanderlendde indiki nesil “Qashqai” we “X-Trail” awtoulaglaryny öndürjekdigini aýtdy.Şu ýylyň mart aýynda “Toyota” merkezi sebitde zawod gurmak üçin 240 million funt maýa goýjakdygyny aýtdy.“Brexiteers” bu pudagyň her niçigem bolsa pese gaçjakdygyny subut etdi.
Bu optimizm.Soňky maýa goýumlarynyň bir sebäbi awtoulag pudagynyň uzak möhletidir: täze modeliň öndürilişinden önümçilige bäş ýyl gerek bolup biler, şonuň üçin öňünden karar berilýär.Nissan belli bir döwürde Sanderlende maýa goýmagy meýilleşdirýärdi.Gollandiýada BMW üçin başga bir wariant, BMW-e degişli zawodyň ýerine şertnama öndürijisini ulanmagy aňladýar - möhüm modeller üçin töwekgelçilikli saýlaw.
Zawod eýýäm bu görnüşli awtoulag öndürýän bolsa, bar bolan modeliň täze görnüşini (elektrik Mini ýaly) ýasamagyň manysy bar.Fromerden täze model gurlanda awtoulag öndürijileri daşary ýurda has köp seredip bilerler.Bu eýýäm BMW meýilnamasynda göz öňünde tutulandyr.Minis Oksfordda ýygnaljakdygyna garamazdan, Germaniýada ähli täze tehnologiýalary öz içine alýan batareýalar we hereketlendirijiler ösdüriler.
Saýlawdan soň yglan edilmeginiň ýene bir sebäbi hökümetiň intensiw lobbi boldy.Nissan we Toyota ministrden Brexitden soň jübüsinden tölemäge rugsat bermejekdigi barada ministrden kesgitlenmedik “kepillikleri” aldy.Hökümet wadanyň takyk mazmunyny aýan etmekden ýüz öwürdi.Näme bolsa-da, her bir potensial maýa goýujy, her pudak ýa-da belli bir möhlet üçin ýeterlik serişdäniň bolmagy gaty ähtimal.
Käbir zawodlarda has howp abanýar.Şu ýylyň mart aýynda fransuz PSA topary Angliýada Vauxhall öndürýän Opel-i satyn aldy, bu Vauxhall işgärleri üçin erbet habar bolup biler.PSA satyn almany aklamak üçin çykdajylary azaltmaga synanyşar we sanawda iki sany Vauxhall zawody bolup biler.
Awtoulag öndürijileriniň hemmesi çykmaz.“Aston Martin” -iň başlygy Andy Palmeriň belleýşi ýaly, gymmat bahaly kaşaň sport awtoulaglary bahalara duýgur adamlar üçin amatly däl.“BMW” -iň “Rolls-Royce”, “Bentley” we “Volkswagen” -iň aşagyndaky MakLaren ýaly ýagdaýlar hem bar.Angliýanyň iň uly awtoulag öndürijisi “Jaguar Land Rover” önümçiliginiň diňe 20 göterimini Europeanewropa Bileleşigine eksport edýär.Içerki bazar käbir ýerli önümçiligi saklamak üçin ýeterlikdir.
Muňa garamazdan, Edinburg uniwersitetiniň işewürlik mekdebinden Nik Oliwer ýokary nyrhlaryň “haýal, yzygiderli immigrasiýa” sebäp bolup biljekdigini aýtdy.Geleşiklerini azaltmak ýa-da ýatyrmak hatda bäsdeşlige ukyplylyga zyýan ýetirer.Içerki üpjün ediji toruň we beýleki pudaklaryň kiçelmegi bilen awtoulag öndürijileri bölekleri çeşmelerini tapmak has kynlaşarlar.Elektrik we awtonom hereketlendiriş ýaly täze tehnologiýalara ep-esli maýa goýumlary bolmazdan, Iňlis gurnama zawodlary import edilýän böleklere has köp bil baglarlar.Awtoulag heläkçiligi gözüňi ýummak bilen bolup geçdi.“Brexit” şol bir zyýanly haýal hereket effektlerine eýe bolup biler.
Bu makala çap neşiriniň Angliýa bölüminde “Mini tizlenme, esasy meseleler” sözbaşysynda peýda boldy.
1843-nji ýylyň sentýabr aýynda çap edileli bäri, "ösýän aňtaw bilen ösüşimize päsgel berýän ýigrenji, utanjaň nadanlygyň arasyndaky ýiti bäsleşige" gatnaşdy.
Iş wagty: Iýul-23-2021